Regionale Energiestrategie (RES)

De uitgangspunten zijn met een enquête voorgelegd aan de omgeving en voorzien van een weging. Een brede technische verkenning heeft vervolgens geleid tot een lijst met mogelijke zoeklocaties voor windenergie.  Deze lijst was op 8 november 2023 bekend en de gezamenlijke raadsvergadering hierover was al op 28 november. 

De gemeenteraad van Gorinchem nam het gezamenlijke raadsvoorstel aan, in de gecombineerde raadsvergadering van 28 november 2023. De raad van Molenlanden nam in diezelfde vergadering een amendement aan waarin werd gevraagd om een reactie van de provincie De raad van Gorinchem formuleerde een vergelijkbaar verzoek in de vorm van een motie. De provincie heeft in een antwoordbrief laten weten het voorgestelde proces te steunen. De raad van Molenlanden neemt heeft op 23 januari 2024 ingestemd met een nadere verkenning van de locaties. Er zijn zes voorlopige zoeklocaties aangewezen om verder te onderzoeken . Uiteindelijk zijn er naar verwachting 1 á 2 locaties nodig om het bod uit de RES te realiseren. 

Het doel van de verkenning is het onderzoeken of er reële en alternatieve locaties zijn voor Avelingen. Mochten die er niet zijn dan is Avelingen de terugvaloptie. Wel is het zo dat Avelingen alleen niet genoeg is om het volledige windbod te halen. Er moeten dus in ieder geval één tot twee locaties voor windmolens bijkomen in onze regio.

Inwoners en ondernemers raadpleging

Met het traject van de raadpleging voor de komende periode is door beide raden al ingestemd. De afgelopen maanden zijn inwoners en ondernemers van de Alblasserwaard intensief betrokken bij de verkenning.

Alle geluiden tellen mee De betrokkenheid bij de windverkenning is groot. Dat is te zien aan de online raadpleging die door ruim 2500 mensen is ingevuld. We merken dat in de werkgroepen. Horen dat tijdens bijeenkomsten waar wij te gast zijn in de dorpshuizen en andere zalen. Ook ontvangen we mails en telefoontjes van inwoners die hun gevoel of mening willen delen. Positief of negatief: Alle geluiden worden verzameld en met de raden gedeeld.

Online raadpleging; beperk overlast voor omwonenden 

De uitkomsten van de online raadpleging onder inwoners over toevoeging van windlocaties in de Alblasserwaard zijn bekend. De raadpleging werd door ruim 2.500 inwoners uit de regio ingevuld.

Beperken overlast, landschap, erfgoed en natuur belangrijkste aandachtspunten

Aan de online raadpleging namen inwoners uit Molenlanden, Gorinchem en alle buurgemeenten deel. Deelnemers hebben verschillende perspectieven als het gaat over windenergie. Veel deelnemers zijn kritisch of negatief over de ambitie om windenergie op te wekken in de regio, maar er is ook een groep inwoners die hier positief in staan. Het voorkomen van overlast is voor omwonenden het belangrijkste aandachtspunt. Daarnaast wordt ook het voorkomen van aantasting van het open polderlandschap door windturbines door een grote groep inwoners belangrijk gevonden. Net als de mogelijke impact van windturbines op natuur en erfgoed. 

De raadpleging heeft ook informatie opgeleverd over welke kwaliteiten inwoners zien in de verschillende zoeklocaties en welke specifieke aandachtspunten spelen bij mogelijke realisatie van windturbines. 

Voor deelnemers  was het mogelijk om de vraag over waar zij windturbines zouden plaatsen (en waarom) over te slaan. Een kwart van de deelnemers heeft de vraag over waar windmolens moeten komen overgeslagen. 

Grondeigenaren 

Grondeigenaren zijn geïnformeerd  over de uitgangspunten die de raden over mogelijke ontwikkelplannen hebben geformuleerd. Uitgangspunt is dat iedereen in de omgeving kan meeprofiteren van eventuele windmolens. Bijvoorbeeld via financiële participatie, een omgevingsfonds of een omwonendenregeling. Een toelichting hierop is gegeven tijdens een  informatiebijeenkomst op 14 februari 2024.

De grondeigenaren zijn via een online vragenlijst gevraagd om hun opvattingen over windenergie te delen. Hun opvattingen zijn belangrijk omdat grondeigenaren een rol kunnen spelen bij de realisatie van mogelijke windturbines. Van de ongeveer 130 aangeschreven grondeigenaren vulden 34 de vragenlijst in.  Ook onder grondeigenaren bestaan er verschillende opvattingen en perspectieven. Zij zijn in meerderheid positief over de ontwikkeling van windenergie in de regio. Wat grondeigenaren met elkaar delen, is de waarde die zij hechten aan het eerlijk delen van de opbrengsten van mogelijke windturbines. Ook gaven zij aan dat er voldoende rekening moet worden gehouden met omwonenden en dat de overlast zoveel mogelijk moet worden beperkt. Grondeigenaren geven verder aan het belangrijk te vinden dat de ontwikkeling van windenergie niet voor tweespalt in de samenleving zorgt.

Adviezen werkgroepen en klankbordgroep 

De argumenten en motivaties die inwoners in de online raadpleging gaven over de verschillende zoekgebieden helpen de werkgroepen bij het opstellen van de adviezen over de zoeklocaties. De werkgroepen en de klankbordgroep hebben nog tot 30 mei de tijd om hun adviezen af te ronden. De uitkomsten van de online raadpleging, de vragenlijst ingevuld door grondeigenaren, de adviezen van de werkgroepen en de klankbordgroep en individuele adviezen en bijdragen vormen met elkaar de resultaten van het participatieproces.

Vragen en antwoorden

Tijdens de bijeenkomsten met de werkgroepen en daarbuiten zijn veel vragen gesteld. De informatie en het overzicht van alle vragen en antwoorden kunt u lezen via:  

Informatie

Wie op de hoogte wil blijven over het proces en de uitkomsten van de verkenning kan zich aanmelden voor de nieuwsbrief windverkenning.

Wilt u aanmelden voor de nieuwsbrief?
•   Meld u hier aan. 

Windenergie Zoeklocaties voorgesteld aan Gemeenteraden

De colleges van burgemeesters en wethouders van Gorinchem en Molenlanden hebben voorgesteld om locaties S (Gorinchem-Noord) en J (zuidwesten van Molenlanden) aan de provincie aan te dragen voor windenergieprojecten in de regio Alblasserwaard.

Locatie S ligt aan de rand van het Groene Hart in Gorinchem-Noord, dicht bij de A27, en werd in 2021 aangewezen als aandachtsgebied voor windenergie. Deze locatie biedt mogelijkheden voor uitbreiding van de twee reeds vergunde windturbines met één of twee extra turbines, of een geheel nieuw plan met drie grotere turbines. Voorlopige gesprekken hierover zijn gaande met initiatiefnemers zoals energiecoöperatie De Knotwilg en Green Trust.

Locatie J bevindt zich aan de westelijke rand van de Alblasserwaard, langs de A15 en de Betuwelijn, en grenst aan het Alblasserbos. Deze locatie is technisch geschikt voor maximaal zes windturbines, met een voorkeur voor vier turbines om de opstelling te optimaliseren en de impact op de omgeving te minimaliseren.

De andere locaties, K, L2 en M, zijn niet gekozen vanwege hun ligging in het open polderlandschap zonder grote infrastructuur en de verwachte negatieve effecten op erfgoed, natuur en recreatie. Locatie O biedt slechts ruimte voor drie windturbines, wat zou betekenen dat een extra locatie nodig zou zijn, hetgeen de colleges onwenselijk vinden vanwege de druk op de leefomgeving van Hoogblokland.

Beperken van hinder

Om hinder te beperken, zullen strengere geluids- en afstandsnormen worden toegepast die naar verwachting vanaf 1 juli 2025 van kracht zijn. Deze strengere normen zijn al meegenomen in de begrenzing van de voorgestelde locaties Slagschaduw wordt beperkt tot maximaal zes uur per jaar en twintig minuten per dag. In de planvormingsfase kunnen verder nog extra maatregelen worden genomen om overlast te verminderen, zoals de plaatsing van turbines zo ver mogelijk van woningen binnen locaties S en J. Andere opties zijn bijvoorbeeld benutting van natuurlijke barrières, het stimuleren van de keuze voor de stilst mogelijke turbines, het (tijdelijk) verminderen van de draaisnelheid tijdens stille nachten en het uitzetten van de nachtelijke waarschuwingslampen voor objectbeveiliging.  

Besluitvorming gemeenteraden

Op 27 juni bespreken de gemeenteraden van Gorinchem en Molenlanden de voorgestelde voorkeurslocaties voor windenergie in Alblasserwaard. Het besluit volgt naar verwachting op 9 juli. '

Het raadsvoorstel van de colleges is hier te vinden.

Tijdens de gecombineerde raadsvergadering op 9 juli 2024 hebben de gemeenteraden van Molenlanden en Gorinchem besloten om locatie S (Gorinchem-Noord en deels in Molenlanden) aan de provincie voor te dragen als zoeklocatie voor windenergie in de Alblasserwaard.  De raad van Molenlanden wil daarnaast alternatieven onderzoeken voor grote turbines.  

Participatie van belang

In de afgelopen maanden hebben inwoners en ondernemers actief meegedacht over de locaties voor windenergie. De betrokkenheid was groot en de adviezen van werkgroepen, maatschappelijke organisaties en de resultaten van de online raadpleging leverden waardevolle informatie op. Beide gemeenteraden hebben hun waardering uitgesproken voor de inzet van alle betrokkenen en benadrukt dat participatie een belangrijke rol heeft gespeeld in de besluitvorming.

Verantwoordelijkheid voor de energietransitie

De gemeenteraden van Molenlanden en Gorinchem erkennen hun verantwoordelijkheid voor het opwekken van meer hernieuwbare energie en blijven zich inzetten voor duurzame energieopwekking door middel van zon en wind, conform het RES-bod.

Locatie S als alternatief voor Avelingen

Gorinchem draagt locatie S voor bij de provincie als alternatief voor locatie Avelingen. De gemeenteraad van Molenlanden concludeerde dat er geen draagvlak is voor grote windturbines in de gemeente.  De raad van Molenlanden besloot daarom dat de locaties J, K, L2, M en O niet reëel en haalbaar zijn. Alleen het Molenlandse deel van locatie S wordt aangewezen als door de provincie te onderzoeken gebied voor windturbines.

Onderzoek naar alternatieven

Molenlanden wil haar verantwoordelijkheid nemen door alternatieven te onderzoeken waarmee alsnog invulling gegeven kan worden aan de duurzaamheidsopgave. Het college is verzocht om uiterlijk 1 november 2024 de resultaten van dit onderzoek te presenteren.

De volgende stap in het proces

De colleges van Molenlanden en Gorinchem sturen een brief naar de provincie om hen te informeren over de genomen besluiten en vragen hierbij ook om een reactie van de provincie. 

De provincie Zuid-Holland onderzoekt de zes zoeklocaties en locatie Avelingen in het Omgevingseffectrapport (OER), dat eind 2024 wordt afgerond. Op basis van dit rapport en overige onderzoeken stelt de provincie begin 2025 een ontwerp-wijziging van de omgevingsverordening op, inclusief nieuwe windlocaties in de Alblasserwaard.

De gemeente Gorinchem is in de Gildenwijk gestart met de aanleg van een warmtenet. Het hoofdleidingnet in de wijk is inmiddels gereed. De eerste eengezinswoningen zijn inmiddels aangesloten. Verdere uitrol van dit warmtenet is gepland voor de komende jaren. 

In 2022 is in Molenlanden een dorpsgerichte aanpak gestart, waarbij bewoners - met hulp van externe procesbegeleiders - worden gestimuleerd om zelf een plan te ontwikkelen voor de warmtetransitie in hun eigen leefomgeving. Meer informatie is te vinden in de Transitievisie Warmte (TVW) van Molenlanden.

Een treffend voorbeeld van deze dorpsgerichte aanpak is te vinden in Bleskensgraaf - Bles2032.